مقررات مربوط به ارز خروجی و ورودی همراه مسافر

برطبق بندهای سه و چهار اطلاعیه شماره یک یکسان سازی نرخ ارز (21 فروردین 1397):

"3. میزان ارز قابل نگهداری توسط هر شخص بر اساس دستورالعمل صادره توسط بانک مرکزی در تاریخ 21 فروردین 1396 حداکثر 10 هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزها بوده و در صورت کشف میزان بیش از آن در اختیار هر شخص، با مرتکب بر اساس قانون برخورد خواهد شد.

4. تمام اشخاصی که سابقاً اقدام به خرید ارز به صورت اسکناس  کرده اند و در تاریخ صدور این اطلاعیه بیش از 10 هزار یورو یا معادل آن ارز در اختیار دارند، حداکثر تا پایان ماه جاری نسبت به سپرده گذاری ارز  در بانک های مزبور یا فروش آن به بانکها اقدام کنند. بر اساس بخشنامه مورخ 1396.12.26 بانک مرکزی، در صورت سپرده گذاری ارزی در بانک ها، سود ارزی بر اساس مقررات بانک مرکزی به سپرده های مزبور پرداخت خواهد شد. بازپرداخت اسکناس به سپرده گذاران ارزی در صورت مطالبه آنها  تضمین  می شود."

به نظر می رسد که مقررات فوق به معنی تایید ضمنی اعتبار « دستورالعمل اجرايي ضوابط ناظر بر ارز‏، اسناد بانکی و اوراق بهادار بي‌نام همراه مسافر» هستند که در ادامه این گزارش متن آن ذکر می شود:

«دستورالعمل اجرايي ضوابط ناظر بر ارز‏، اسناد بانکی و اوراق بهادار بي‌نام همراه مسافر»

مفاد این دستورالعمل در ارتباط با کلیه مبادی مندرج در جدول پیوست لازم‌الاجرا می‌باشد. درخصوص سایر مبادی (به غیر از فهرست پیوست) ورود و خروج ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی نام مجموعاً تا سقف مبلغ ده هزار (10.000) یورو يا معادل آن به ساير ارزها مجاز بوده و ورود و خروج ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام مجموعاً بیش از مبلغ ده هزار (10.000) یورو یا معادل آن به سایر ارزها ممنوع می‌باشد.
ماده 1‏‏‏‏‏- ورود ارز‏/ اسناد بانکی (از قبیل چک بانکی،چک تضمیني،چک مسافرتی و سایر اسناد مالی قابل انتقال) و اوراق بهادار بی‌نام مانند اوراق قرضه به‌صورت فيزيکي به هر طریق توسط هر مسافر از خارج از کشور تا سقف مبلغ ده ‌هزار (10.000 ) یورو يا معادل آن به ساير ارزها نياز به اظهار نداشته و براي ورود ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام مجموعاً به مبلغ بيش از سقف تعيين شده، مسافر مي‌بايست در مبادي ورودي نسبت به اظهار ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام همراه خود (به صورت کتبی یا شفاهی) به گمرک جمهوری اسلامی ایران اقدام و اطلاعات موردنیاز را به‌صورت سیستمی از طریق درگاه گمرک ج.ا.ا  ثبت نماید. ضمناً مسافر می‌تواند قبل از ورود به کشور از طریق درگاه مزبور، ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام همراه خود را به‌صورت سیستمی اظهار نماید.
ماده 2‏‏‏‏‏- پس از اظهار ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام مازاد بر مبلغ ده هزار (10.000) یورو يا معادل آن به ساير ارزها توسط مسافر و دريافت کد رهگيري، گمرگ ج.ا.ا ضمن ارجاع سیستمی اطلاعات اظهارشده به درگاه بانک ملی ایران، نسبت به راهنمایی مسافر به باجه بانک ملي ايران اقدام می‌نماید.
ماده 3‏‏‏‏‏- بانک ملي ايران پس از دريافت ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام، نسبت به ارائه رسيد چاپي حاوي کد رهگيري، مبلغ و نوع ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام دريافتي به مسافر اقدام و مراتب را به‌صورت سیستمی به گمرک ج.ا.ا اعلام می نماید.
ماده 4‏‏‏‏‏- گمرک ج.ا.ا نسبت به استعلام مراتب از مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي اقدام می نماید.
تبصره: ‏ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام مازاد بر مبلغ ده هزار (10.000) یورو يا معادل آن به ساير ارزها تا زمان تعيين تکليف از سوي مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي، نزد بانک ملي ايران نگهداري مي‌گردد.
ماده 5‏‏‏‏‏- مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي، پس از بررسي نسبت به اعلام نتيجه به گمرک ج.ا.ا اقدام مي‌نمايد.
ماده 6‏‏‏‏‏- در صورت تأیيد منشاء ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام از سوي مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي، مراتب از طریق گمرک ج.ا.ا به بانک ملي ايران اعلام و بانک مزبور بنا به درخواست مسافر یا نماینده قانونی ایشان، درخصوص ارز نسبت به حواله وجه به داخل و يا خارج از کشور در چارچوب مقررات ارزی، پرداخت عين ارز و یا خرید آن به نرخ آزاد و درخصوص اسناد بانکی و اوراق بهادار بي‌نام نسبت به استرداد آن اقدام و اطلاعات نحوه استرداد ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام را در سامانه ثبت مي‌نمايد.
تبصره 1‏‏‏‏‏- چنانچه ارز فيزيکي جزء اسعار جهان‌روا نبوده و یا به تشخيص بانک ملي ايران قابليت مصرف نداشته باشد، عين ارز به مسافر مسترد مي‌گردد.
تبصره 2‏‏‏‏‏- درصورت درخواست مسافر مبني بر حواله وجه به خارج از کشور، بانک ملي ايران مي‌بايست نسبت به ابطال سيستمي کد رهگیری مأخوذه بابت ارز اظهارشده و رسید چاپی آن اقدام و مراتب را به گمرک ج.ا.ا اعلام نمايد.
ماده 7‏‏‏‏- خروج ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بي‌نام اظهارشده مجموعاً مازاد بر مبلغ ده هزار (10.000) یورو يا معادل آن به ساير ارزها به ازاء هر مسافر به خارج از کشور، منوط به ارائه رسيد چاپي حاوي کد رهگيري صادره از سوي باجه بانک ملي ايران و تا سقف مبلغ مندرج در رسيد مزبور به گمرک ج.ا.ا خواهد بود.
ماده 8‏‏‏‏‏- خروج ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام صرفاً توسط شخص اظهار کننده، به همان نوع ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام اظهار شده مجاز خواهد بود.
ماده 9‏‏‏‏- در صورتي که مسافر قصد خروج کل ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام اظهارشده را داشته باشد، گمرک ج.ا.ا نسبت به ابطال سيستمي کد رهگیری مأخوذه بابت ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام اظهارشده و رسيد چاپي آن اقدام مي‌نمايد.
ماده 10‏‏‏‏‏- در صورتي‌که مسافر قصد خروج ارز به ميزان کمتر از مبلغ اظهار شده را داشته باشد، گمرک ج.ا.ا مسافر را به باجه بانک ملي ايران راهنمایی نموده و بانک ملي ايران نیز ضمن کسر مبلغ موردنظر از مبلغ اظهارشده در سامانه مربوطه، نسبت به صدور رسید چاپی جدید اقدام و مراتب را به گمرک ج.ا.ا اعلام می نماید.
تبصره: مفاد این ماده مشمول اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام نمی‌باشد.
ماده 11‏‏‏‏‏- در صورت عدم تأیيد منشاء ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام، مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي، ضمن طرح شکايت در مرجع قضايي، مراتب را جهت درج در سامانه به گمرک ج.ا.ا اعلام مي‌نمايد.
ماده 12‏‏‏‏‏- در صورت صدور رأي برائت از سوي مرجع قضايي، مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي مراتب را از طريق گمرک ج.ا.ا به بانک ملي ايران اعلام و بانک مزبور براساس مفاد ماده (6) اين دستورالعمل اقدام مي‌نمايد.
ماده 13‏‏‏‏- درصورت صدور رأي محکوميت قطعی از سوي مرجع قضايي، مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي مراتب را از طريق گمرک ج.ا.ا به بانک ملي ايران اعلام و بانک مزبور ضمن ابطال سیستمی کد رهگیری مأخوذه بابت ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام اظهارشده در سامانه و اعلام مراتب به گمرک ج.ا.ا، عين ارز اظهارشده را به اداره نشر اسکناس و خزانه بانک مرکزي ج.ا.ا تحويل نموده و اداره مزبور نیز نسبت به خريد ارز به نرخ روز و واريز معادل ريالي آن به حساب تعيين‌شده ازسوي خزانه‌داري‌کل کشور اقدام مي‌نمايد. درخصوص اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام، واریز معادل‌ریالی آن به نرخ روز به‌حساب خزانه، منوط به وصول وجه اسناد و اوراق مزبور خواهد بود.
ماده 14‏‏‏‏‏- تا قبل از ورود مسافر به کشور، مسافر می‌تواند نسبت به مرجوع‌نمودن ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام مازاد بر مبلغ ده هزار (10.000) یورو یا معادل آن به سایرارزها اعم از آنکه آن را اظهار نموده و یا ننموده باشد، اقدام نماید.
تبصره: در صورتی که ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام توسط مسافر اظهارشده باشد، بانک ملی ایران بدون قید و شرط عین ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام را به مسافر مسترد و هم‌زمان مراتب را جهت ابطال سیستمی کد رهگیری مأخوذه بابت ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام اظهارشده به گمرک ج.ا.ا اعلام و متعاقباً گمرک ج.ا.ا نیز مراتب ابطال را به‌صورت سیستمی به مرکز اطلاعات مالي و مبارزه با پولشويي اعلام می‌نماید.
ماده 15‏‏‏‏‏- درخصوص رانندگان بخش حمل و نقل بين‌المللي، خلبانان، کاپیتان‌های کشتی و خدمه آنها رعايت موارد فوق الزامي است.
ماده 16‏‏‏‏‏- دارندگان اظهار نامه قبلی (غیر الکترونیکی) از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل حداکثر 6 ماه فرصت دارند به پایگاه اطلاع‌رسانی گمرک ج.ا.ا به آدرس www.irica.gov.ir مراجعه و نسبت به ثبت اطلاعات مربوطه و دریافت کد رهگیری اقدام نمایند. خروج ارز در مهلت تعیین شده و بعد از آن صرفاً توسط شخص اظهارکننده، به همان نوع ارز اظهارشده، با ارائه رسيد چاپي حاوي کد رهگيري و تحويل اصل اظهارنامه قبلی(غیرالکترونیکی) مجازخواهد بود.
ماده 17‏‏‏‏‏- ورود و خروج ارز‏/ اسناد بانکی و اوراق بهادار بی‌نام از طریق مراسلات پستی و حمل بار بیش از مبلغ ده هزار( 10.000) یورو يا معادل آن به ساير ارزها ممنوع مي‌باشد.
ماده 18‏‏- عدم رعایت ضوابط فوق، مشمول مجازات مقرر در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب سال 1392 خواهد بود.