در کشور کانادا برای وکلای خارجی (از جمله وکلای ایرانی) مسیر مشخصی پیش بینی شده است تا ورود آنها به بازار کار وکالت را تسریع و تسهیل کند. این مراحل برطبق توضیحات وبسایت کالج اشتون عبارتند از:
الف. ارزشیابی مدارک تحصیلی توسط «ان.سی.اِی»
در این مرحله باید کارهای زیر انجام شود:
https://www.ashtoncollege.ca/foreign-lawyers-canada-become-nca-accredited/
ب. دریافت گزارش ارزشیابی «ان.سی.اِی» و اقدامات بعدی
در مرحله بعدی، بعد از دریافت گزارش ارزشیابی «ان.سی.اِی» باید یکی از سه مسیر زیر را انتخاب کرد:
پنج موضوعی که مطالعه و یادگیری آنها ضروری است عبارتند از:
ممکن است موضوعات زیر هم در فهرست دروس مورد نیاز گنجانده شود:
پ. گرفتن گواهی تایید صلاحیت از «ان.سی.اِی»
در صورتی که وکیل متقاضی ایرانی مراحل فوق را با موفقیت پشت سر بگذارد، گواهی تایید صلاحیت را از «ان.سی.اِی» دریافت خواهد کرد. این گواهی در مرحله بعدی برای شرکت در آزمون های کانون های وکلای استان های مختلف کانادا ضروری خواهد بود.
ت. شرکت در آزمون های کانون های وکلای استان های مختلف کانادا
از آنجا که استان های مختلف کانادا دارای مقررات خاصی برای صدور پروانه وکالت هستند بررسی مقررات همه آنها نیاز به وقت و فرصت بیشتری دارد. در این گزارش با استفاده از یک متن راهنما که توسط کانون وکلای استان اونتاریو آماده شده است مسیر تعیین شده برای کسب پروانه وکالت در این استان به طور مختصر توضیح داده می شود:
Step 1 — Demonstrate That You Have Attained the Educational Equivalent of a Canadian Bachelor of Laws (LL.B.) or Juris Doctor (J.D.) Degree
Step 2 — Successfully Complete the Licensing Process To Become A Lawyer
Step 3 - Call to the Bar http://www.ontarioimmigration.ca/prodconsum/groups/csc/@oipp/documents/document/oi_en_law_cm.pdf
ث. کار کردن بعنوان کارشناس حقوق ایران در کانادا
باید به این نکته هم اشاره کرد که گاهی دو فعالیت زیر با هم اشتباه گرفته می شوند:
1) کار کردن بعنوان یک وکیل در زمینه حقوق کانادا - این کار ضرورتاً نیازمند گذراندن دوره های درسی و آزمون های مشخص و در مرحله نهایی گذراندن آزمون کانون وکلای استان های مختلف است. واضح است که بدون یادگیری مطالب مبنایی حقوق کانادا و شرکت درآزمون هایی که در مطالب فوق توضیح داده شدند نمی توان صلاحیت لازم برای کار بعنوان یک وکیل در کانادا را بدست آورد. آیا منطقی خواهد بود که شخصی که در کانادا متولد شده و زبان انگلیسی (و / یا فرانسه ) را بعنوان زبان مادری اش آموخته و در دانشگاه های این کشور برای مدت سه تا 4 سال تحصیل حقوق کرده است برای کار بعنوان وکیل نیاز به گذراندن آزمون وکالت داشته باشد ولی کسی که آشنایی کافی با نظام حقوقی کانادا را ندارد به صرف داشتن پروانه وکالت در ایران و به صرف گذراندن درس ها و دوره های محدودتر و بدون گذراندن آزمون وکالت بتواند اجازه وکالت در کانادا را بدست بیاورد؟ نیازی به تاکید بیشتر بر این مطلب نیست که نظام حقوقی ایران مشابهت اندکی با نظام حقوقی کانادا (مبتنی بر حقوق عرفی یا کامن لا ) دارد و به همین خاطر، تجربه کار در ایران بعنوان یک وکیل هم نمی تواند به وکیل ایرانی کمک کند تا با نظام حقوقی کانادا یا حقوق عرفی به طور کلی آشنایی بیشتری را بدست بیاورد.
2) کار کردن بعنوان کارشناس حقوق یک کشور خارجی (مثلاً ایران) – برای مثال در استان بریتیش کلمبیا برای کار کردن بعنوان کارشناس حقوق یک کشور خارجی، داشتن شرایط زیر ضروری است:
Practitioners of foreign law must:
https://www.lawsociety.bc.ca/becoming-a-lawyer-in-bc/transfers/practitioners-of-foreign-law-in-bc/
بنابراین برای کسب پروانه وکالت در کانادا یا کار کردن بعنوان کارشناس یک نظام حقوقی خارجی لازم است که مسیرهای فوق با دقت تمام رعایت و پیگیری شود تا بتوان به نتیجه مورد نظر دست یافت.